Naskah Khutbah Jum’at 27 Oktober 2023 Bahasa Jawa: Islam Iku Agama Kang Ayem Lan Tentrem

- 27 Oktober 2023, 09:56 WIB
Ilustrasi Khutbah Jum'at Bahasa Jawa, Jum’at, 27 Oktober 2023
Ilustrasi Khutbah Jum'at Bahasa Jawa, Jum’at, 27 Oktober 2023 /freepik

ZONABANTEN.com - Islam sebagai agama yang Rahmatan lil ‘alamin selalu membawa ajaran yang berusaha menentramkan dan menciptakan perdamain di alam semesta. Ajaran Islam mendorong umatnya untuk selalu merawat keharmonisan, menciptakan ketentraman dan menghindari segala bentuk perpecahan yang akan merusak perdamaian. Oleh karena itu, pada seri khutbah Jum’at bahasa Jawa, 27 Oktober 2023 ini, penulis akan memberikan contoh Naskah Khutbah dengan tema “Islam Iku Agama Kang Ayem Lan Tentrem”, berikut di bawah ini:

 

Khutbah Pertama

إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدُهُ وَنَسْتَعِيْنُهُ وَنَسْتَغْفِرُهْ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِنْ شُرُوْرِ أَنْفُسِنَا وَمِنْ سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا, مَنْ يَهْدِهِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَنْ يُضْلِلْهُ فَلاَ هَادِيَ لَهُ. وَأَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ. اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِناَ مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدِّيْنِ. اما بعـد. فَيَاعِبَادَ الله اُوْصِيْكُمْ وَنَفِى بِتَقْوَى اللهَ فَقَدْ فَازَ الْمُتَّقُوْنَ. قَالَ اللهُ تَعَالىَ: أعوذ بالله من الشيطان الرَّ جيم بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ هُوَ ٱلَّذِىٓ أَنزَلَ ٱلسَّكِينَةَ فِى قُلُوبِ ٱلْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدَادُوٓا۟ إِيمَٰنًا مَّعَ إِيمَٰنِهِمْ ۗ وَلِلَّهِ جُنُودُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ ۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا.

Ma'asyiral jamaati fii shalatil Jum'ah rahimakumullah.

Ing madyaning gesang ingkang tansah gumuling, Jum’at saksampunipun jum’at lumampah, sesarengan kaliyan punika kita mirengaken khutbah sasampunipun khutbah lan toya sedhela ati kebak pasrah lan ngarep-arep ridha Allah SWT.

Kesadaran banjur muncul kanthi tekad dadi hamba Allah SWT sing taat. Nanging, kadhangkala kanthi rutinitas sing ngisi dina-dina maneh, kesadaran iki dadi surem lan malah ilang.

Awit saking punika, lumantar mimbar Jum’at punika, khotib malih ngajak kita sedaya upaya kanthi temen-temen anggenipun nganyarake iman lan taqwa kita dhumateng Allah SWT, ngenggalaken komitmen kita dhumateng Allah SWT ingkang asring kita ulangi nanging jarang dipunmangertosi, prasetya ingkang kedah ngiringi saben langkah ingkang kita tindakaken:

Baca Juga: Naskah Khutbah Jum’at 27 Oktober 2023: Islam Agama yang Menentramkan dan Penuh Kedamaian

إِنَّ صَلاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ  لا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا من الْمُسْلِمِينَ

“Satemene shalatku, ibadahku, uripku lan matiku mung kanggo Allah Pangeraning alam. Ora ana sekutu kanggo Panjenengane; lan iku kang didhawuhake marang aku lan aku kalebu wong kang pasrah.”

Ma'asyiral jamaati fii shalatil Jum'ah rahimakumullah.

Agama Islam iku agama kang sejatine tresna marang katentreman, anane Islam tumrap manungsa iku kanggo nuwuhake katentreman lan katentreman donya kanthi konsep kang wis kita kenal lan kita kabeh ngerti yen Islam iku agama kang Rahmatan lil 'alamin.

Ing istilah Islam, asale saka tembung aslama, yaiku pasrah marang Allah SWT. Muslim yaiku wong sing pasrah marang Allah SWT, lan nglakoni kabeh perintah lan larangane.

Dene tembung Islam ing ungkapan Al Qur'an menehi macem-macem makna. Paling ora ana rong makna dhasar saka tembung Islam sing bakal kita rembug ing kalodhangan iki.

Kapisan, tembung Islam iku jeneng agama sing digawa dening Nabi Muhammad Shallallahu 'alaihi wasallam. Ing surat Ali Imran ayat 19 diterangake:

إِنَّ ٱلدِّينَ عِندَ ٱللَّهِ ٱلْإِسْلَٰمُ

“Satemene agama (sing ditrima) ing ngarsaning Allah iku mung Islam.”

Baca Juga: Naskah Khutbah Jum’at Bahasa Jawa Kebak Refleksi: Apa Tujuan Kita Urip ing Donya Iki?

Kapindho, tembung Islam minangka agama sing mulangake sikap pasrah, pasrah marang Allah SWT, sing asale saka sikap lan semangat tulus lan taat total minangka cerminan jiwa spiritual sing mung ngabdi marang Iyyaka na'budu waiyyaka nasta' ing Allah SWT.

Ing surah Ali Imran ayat 83 Allah SWT ngandika:

أَفَغَيْرَ دِينِ ٱللَّهِ يَبْغُونَ وَلَهُۥٓ أَسْلَمَ مَن فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ طَوْعًا وَكَرْهًا وَإِلَيْهِ يُرْجَعُونَ

Dadi, apa wong-wong mau padha golek agama saliyane agamane Allah SWT, padahal marang Panjenengane dheweke masrahake samubarang kang ana ing langit-langit lan bumi, kanthi kersa utawa kapeksa, lan mung marang Allah kang bakal padha bali.

Ma'asyiral jamaati fii shalatil Jum'ah rahimakumullah.

Kualitas pasrahipun tiyang muslim ingkang asalipun saking makna Islam ing nginggil kedah dipunwujudaken wonten ing kasunyatan gesangipun.

Kwalitas pasrah menika kedah dipunukur saking sejatosipun punapa panguripanipun tiyang Islam saged paring katentreman lan katentreman kangge kaslametanipun umat manungsa.

Wonten ing waosan wirid/dzikir ingkang asring kita tindakaken sasampunipun shalat fardhu, katentreman lan katentreman ingkang dados punjering shalat kita, katentreman punika dados gegayuhan ingkang luhur tumrap gesangipun tiyang muslim.

Malah bisa dikandhakake yen nentang roh tentrem lan tentrem iku minangka sikap nentang Allah subhanahu wata'ala, amarga Allah SWT subhanahu wata'ala iku ayem lan tentrem.

Baca Juga: Naskah Khutbah Jum’at Bahasa Sunda Pinuh ku Renungan: Naon Tujuan Urang Hirup di Dunya Ieu?

Dheweke minangka sumber katentreman lan katentreman dhewe. Saben wirid/dzikir, siji bab sing tansah diwaca:

اَللَّهُمَّ أَنْتَ السَّلاَمُ وَمِنْكَ السَّلاَمُ وَإِلَيْكَ يَعُوْدُ السَّلاَمُ فَحَيِّنَا رَبَّنَا بِالسَّلاَمِ وَأَدْ خِلْنَ الْجَنَّةَ دَارَ السَّلاَمِ تَبَرَكْتَ رَبَّنَا وَتَعَا لَيْتَ يَاذَالْجَلاَلِ وَالْأِ كْرَامِ

"Dhuh Allah, Paduka punika tentrem. Sampeyan sumber tentrem. Dumateng Paduka ingkang mili katentreman, mila gesangaken kawula ing swasana tentrem. Kawula lumebetaken wonten ing swarga, papan ingkang kebak katentreman, dhuh Allah kawula, ingkang paring berkah, Gusti ingkang agung lan mulya.."

Katentreman mujudake swasana nyaman kang bebas saka campur tangan saka pihak liya, bebas saka permusuhan, gething, dendam lan sakabehe tindak tanduk kang njalari rekasa tumrap wong liya.

Tentrem iku pangarep-arep saben wong. Awrat anggen kita gesang kanthi mulyo, ayem lan khusyuk ngibadah.

Yen katentreman diganggu, sewenang-wenang, dendam, tirani, gething lan permusuhan yaiku sikap lan prilaku sing anti tentrem, tentrem. lan anti-Islam.

Pancen prabédan iku lumrah lan lumrah kang dumadi ing urip bebrayan. Gusti Allah wis nemtokake kita urip ing beda utawa keragaman.

Bedane minangka sesuatu sing alami lan universal. Nanging, prabédan ngirim ora ngrusak tentrem.

Apamaneh ing jaman politik kaya saiki, beda-beda pilihan calon kadang-kadang ndadekake wong-wong padha misuh-misuh, saling tuduh-menuduh, ora omong-omongan lan malah padu mung amarga bedane pamikir, sing sejatine ngrugekake urip lan katentreman ing masyarakat.

Baca Juga: Naskah Khutbah Jumat Bahasa Jawa: Derita dan Duka Palestina

Beda-beda iku ora kena didadekake sabdhoning sapa wae kanggo ngganggu utawa ngganggu katentreman lan katentremaning uripe wong liya, kalebu katentreman lan katentremane manungsa kang prinsipe tansah bertentangan karo prinsip Islam kita.

Ma'asyiral jamaati fii shalatil Jum'ah rahimakumullah.

Islam iku dalan tentrem, Piwulang Ilahi sing nuntun marang tentrem. Selaras karo prinsip kasebut, Islam banget nyengkuyung supaya kita duwe roh sing ngapura, amarga ngapura iku cedhak banget karo taqwa kaya sing kasebut ing Al-Qur'an, surat al-Baqarah ayat 237:

... ۗ وَاَنْ تَعْفُوْٓا اَقْرَبُ لِلتَّقْوٰىۗ ...

"... Merdekamu luwih cedhak karo taqwa..."

Jiwa sing ngapura, pasrah sing ikhlas mujudake katentreman, lan minangka salah sawijining ringkesan saka ajaran Islam.

Wonten ing semangat piwulang kados ingkang sampun kaandharaken ing nginggil, kualitas iman ing gesangipun tiyang muslim kedah dipunukur saking kualitas saha kathahipun katentreman saha ayem tentrem ingkang dipunraosaken dening sedaya tiyang ingkang gesang sesarengan, sesrawungan, utawi sesrawungan kaliyan piyambakipun.

Ora becik Muslim yen urip pribadi utawa sosial dadi sumber bencana lan kuwatir kanggo wong liya.

Wonten ing satunggaling hadits, Nabi Shallallahu 'alaihi wasallama nate ngengetaken dhateng kita, kados ingkang kacathet dening Abullah bin Amr bin al 'Ash:

Baca Juga: Naskah Khutbah Jumat Bahasa Sunda Terbaru: Derita dan Duka Palestina

الْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُوْنَ مِنْ لِسَانِهِ وَيَدِهِ

“Muslim (apik) yaiku individu sing Muslim liyane ngrasa nyaman, ayem lan tentrem saka tembung lan prilaku”.

Apik banget yen Islam nglebokake dhasar urip sosial. Dadi pengamat lan anticipatory, Nabi Shallallahu 'alaihi wasallama nuntun kita kanggo nggawe tentrem lan ayem ing gesang.

Kita kedah ngrenungaken prinsip-prinsip ingkang dipunandharaken wonten ing hadits ing nginggil nalika ideologi lan semangat egoisme, egoisme, sektarianisme dipun promosiaken kanthi kuat, inggih punika semangat ideologi gesang modern ingkang rentan konflik.

Saiki, Islam minangka agama perdamaian cenderung dilalekake, paling ora terpinggirkan saka pusat kesadaran agama.

Ma'asyiral jamaati fii shalatil Jum'ah rahimakumullah.

Islam minangka agama teka kanthi prinsip cinta (mahabbah), kebersamaan (ijtima'iyyah), persamaan (musawah), keadilan (‘adalah), lan persaudaraan (ukhuwah), ing tengah-tengah budaya kekerasan lan permusuhan ing masyarakat Arab Jahiliyah. .

Islam iku dalan kang slamet, tentrem lan ayem. Sumangga rasa tresna bisa lebur lan nyuda rasa sengit lan permusuhan.

Ing kerangka semangat kebersamaan, Islam nyetak prinsip liyane, yaiku saben hak hukum ing Islam kudu ngutamakake dimensi kebersamaan. Pilihan hak moral kudu ora ngancam ikatan kebersamaan.

Baca Juga: Naskah Khutbah Jumat, Derita dan Duka Palestina

Kanthi semangat kesetaraan, Islam sengit marang sikap lan prilaku sing mbedakake antarane manungsa kanthi dhasar stratifikasi sosial, yaiku diskriminasi.

Lumantar piwulang keadilan, Islam kepengin nuwuhake swasana panguripan kang ora pilih kasih.

Lumantar semangat paseduluran, Islam mecah lan ngleburake es ing hubungan sosial antarane sesama manungsa.

Kabeh prinsip ing ndhuwur minangka dhasar kanggo munculé tentrem lan ayem.

Ma'asyiral jamaati fii shalatil Jum'ah rahimakumullah.

Prinsip-prinsip kang tumuju marang katentreman ing dhuwur nduweni potensi kang positip banget tumrap agama Islam ing wektu iki, luwih-luwih nalika kita kerep ngadhepi dilema lan realita sosial-politik kang ngganggu ritme panguripan.

Islam mucalaken bilih arah lan tujuan gesang punika Allah subhanahu wata'ala. Yen Allah subhanahu wata'ala minangka sumber katentreman lan katentreman dhewe, mula prinsip katentreman kudu dadi perhatian lan refleksi kita bebarengan supaya obsesi lan sinyal-sinyal Al-Qur'an sing njanjeni Islam minangka dalan kanggo keamanan, ayem utawa tentrem. saged dipunwujudaken wonten ing lampahing gesang kita.

Mugi-mugi Allah subhanahu wata'ala paring pitedah dhateng kita supados dados tiyang ingkang sae kangge mbiyantu nyiptakaken katentreman lan karukunan ing donya, saengga iman kita tambah kiyat lan tambah, saora-orane kanikmatan lan katentreman ingkang dipunraosaken dening tiyang-tiyang ingkang gesang ing lingkungan sosial kita.

Ing pungkasan, mangga kita gatosaken firman Allah subhanahu wata’ala wonten ing Al Qur’an surat al Fath ayat 4:

Baca Juga: Naskah Khutbah Jum’at Penuh Renungan: Apa Tujuan Kita Hidup di Dunia Ini?

هُوَ الَّذِيْٓ اَنْزَلَ السَّكِيْنَةَ فِيْ قُلُوْبِ الْمُؤْمِنِيْنَ لِيَزْدَادُوْٓا اِيْمَانًا مَّعَ اِيْمَانِهِمْ ۗوَلِلّٰهِ جُنُوْدُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِۗ وَكَانَ اللّٰهُ عَلِيْمًا حَكِيْمًاۙ

“Panjenengane iku kang wus nurunake katentreman ing atine wong-wong mukmin supaya nambahi imane (sing wis ana) lan kagungane Allah wadya-bala langit lan bumi, lan Allah iku Maha Wicaksana lan Wicaksana.”

بَارَكَ اللهُ لِيْ وَلَكُمْ فِي الْقُرْآنِ الْعَظِيْمِ وَنَفَعَنِيْ وَإِيَّاكُمْ بِمَا فِيْهِ مِنَ اْلآيَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيْم إِنَّهُ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ

Khutbah Kedua

اَلْحَمْدُ لله حَمْدًا كَثِيْرًا كَمَا اَمَرَ, أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلهَ إِلاّ اللهُ وَحْدَهُ لاَشَرِيْكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنّ مُحَمّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ. اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِناَ مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدِّيْنِ. امّا بعـد. فَيَاعِبَادَ الله، اُوْصِيْكُمْ وَنَفِى بِتَقْوَى اللهَ فَقَدْ فَازَ الْمُتَّقُوْن.

قَالَ اللهُ تَعَالى, إِنَّ اللهَ وَمَلاَئِكَتَهُ يُصَلُّوْنَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِيْنَ آمَنُوْا صَلُّوْا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوْا تَسْلِيْمًا.  

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ، كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى سَيِّدِنا إِبْرَاهِيْمَ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنا إِبْرَاهِيْمَ، وَبَارِكْ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ، كَمَا بَارَكْتَ عَلَى سَيِّدِنَا إِبْرَاهِيْمَ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنا إِبْرَاهِيْمَ، فِي العَالَمِيْنَ إِنَّكَ حَمِيْدٌ مَجِيْدٌ، اَللّهُمَّ اغْفِرْلِلْمُسْلِمِيْنَ وَالْمُسْلِمَاتِ وَالْمُؤْمِنِيْنَ وَالْمُؤْمِنَاتِ اْلاَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَاْلاَمْوَاتِ, رَبَّنَا ظَلَمْنَآ اَنْفُسَنَا وَإِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخٰسِرِينَ,رَبَّنَااَتِنَافِي الدُّنيْاَحَسَنَةَ وَفِي الْأَجِرَةِحَسَنَةَوَقِناَعَذَابَ النَّارِ.

عِبَادَ اللهِ.. إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ وَإِيْتَاءِ ذِي القُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُوْنَ.  وَلَذِكْرُاللَّهِ اَكْبَرُ... أقِمُ الصَّلَه

Demikianlah Naskah Khutbah Jum'at dalam bahasa Jawa dengan tema “Islam iku agama kang ayem lan tentrem”, disarikan dari khutbah DR. KH. Abdul Halim Sholeh, MM, di Masjid Istiqlal pada Jum’at, 7 Juli 2023. Muga-muga bisa menehi manfaat kanggo kita kabeh.***

Editor: Dinda Indah Puspa Rini


Tags

Artikel Pilihan

Terkait

Terkini

Terpopuler

Kabar Daerah